Oslo is een perfecte bestemming voor een stedentrip of als start van een reis door Noorwegen of Scandinavië. De stijlvolle hoofdstad van Noorwegen is een verademing in vergelijking tot de vaak chaotische, onoverzichtelijke grote Europese steden van het vasteland. Een groot deel van de aantrekkingskracht van Oslo komt van binnen: de stad staat wereldwijd bekend om zijn rijke museumaanbod. Wij trokken makkelijke schoenen aan en lieten onze museumjaarkaart voor je wapperen.
Aan de kop van de gelijknamige fjord strekt zich de gemoedelijke hoofdstad van Noorwegen uit tussen steilbeboste hellingen die staalblauwe wateren van de natuurlijke baai omsluiten. Oslo’s ruime straten en pleinen ademen rust en ruimte, smaakvol en toegankelijk geordend voor zijn bewoners en bezoekers die er met aanstekelijke levenslust wonen, werken en genieten. Ruimte, veiligheid en welvaart overheersen hier, geperfectioneerd door die onweerstaanbare Scandinavische elegantie die de noordelijke Europese staten zo populair maakt. Maar weinig Europese hoofdsteden kunnen zich meten met het veelzijdige palet aan mogelijkheden, dat varieert van topsport tot gastronomie en van maritiem havenleven tot ontroerend boszicht. En dat alles vrijwel op loopafstand van elkaar. Dat hier slechts zo’n zeshonderdduizend mensen wonen, mag dan ook gerust een wonder heten.
Verdwalen
Het centrum is uiterst makkelijk navigeerbaar; als je een paar herkenningspunten onthoudt, beweeg je je binnen een paar uur door de straten alsof je hier geboren en getogen bent. Vanaf het station Oslo S in het oosten van het centrum loop je heuvelop in een vloeiende beweging over hoofdstraat Karl Johans gate langs de Dom, het parlementsgebouw Stortinget en het Nationale Theater tot aan de poorten van het westelijk gelegen Koninklijk Paleis in het sappig groene Slottsparken. Karl Johan is de bruisende laan waaraan je niet alleen veel restaurants en bars ontdekt, maar ook ogen tekort komt als je van mensen kijken houdt. Even ten zuiden van Karl Johan dobberen scheepjes en meeuwen vredig naast elkaar in het water aan de tot uitgaans- en winkelgebied ontwikkelde scheepswerven van Aker Brygge, waar zich tevens het karakteristieke roodbruine Rådhus bevindt. Vanaf hier zie je de dertiende-eeuwse stadsvesting Akershus slott al liggen, die je referentiepunten voor een succesvolle stadstour completeert. Neem maar van ons aan: verdwalen is hier bijna onmogelijk.
Van binnen en buiten
’s Winters is Oslo in de greep van Koning Sneeuw, als de traditionele wintersporten het straatbeeld en de activiteitenkalender beheersen. ‘s Zomers trekt de voltallige bevolking met een brede glimlach naar buiten om zich met elkaar te vermaken. Van juni tot en met augustus is het op straat gezellig druk van vroeg ’s ochtends tot in de late uurtjes, en lijkt niemand haast te hebben om naar huis te gaan. In de vele parken, op een terrasje aan een drukbezocht plein of beschut in de tuin bloeit de Noor op. Enerverende festivals, straattheater of gewoon genieten van de zomerzon houden ieder’s zonnige gemoed rond de klok bezig. Toch komt ook een groot deel van de aantrekkingskracht van binnen: Oslo staat wereldwijd bekend om zijn rijke museumaanbod. In en om de stad verrijzen meer dan vijftig musea van diverse pluimage, stuk voor stuk waardevolle toevoegingen aan het toch al niet misselijke aantal bezienswaardigheden in de buitenlucht. Gelukkig zitten er vier seizoenen in een jaar!
Architectuur
Vrijwel elk gebouw van belang in Oslo heeft een eigen tentoonstellingsruimte of organiseert rondleidingen langs specifieke historische, dan wel architectonische hoogtepunten. Een grote toeristentrekker is het Koninklijk Paleis, waar koning Harald en koningin Sonja het volk op de 17e mei van elk jaar toewuiven. Gebouwd in 1848 werd het paleis onlangs gerenoveerd en beperkt opengesteld voor publiek. Mocht je overigens in de gelegenheid zijn, is ook een bezoek aan de nabijgelegen kathedraal uit de zeventiende eeuw meer dan de moeite waard. Op een steenworp afstand ligt het Stortinget, waar je het Noorse parlement vanaf de publieke tribune in actie kunt zien; op recesdagen worden er gratis rondleidingen gegeven. Zevenhonderd jaar geleden was het Akershus slott het meest vooraanstaande koningshuis. Noorwegens meest belangrijke middeleeuwse monument is een schoolvoorbeeld van een kasteel zoals u zich dat voorstelt: zompige kerkers, opzichtige banketzalen en maar liefst twee koningsgraven; koning Haakon VII en Olaf V rusten hier voor de eeuwigheid. Voor wie een beeld wil krijgen van Noorwegen in oorlogstijd is het inpandige Verzetsmuseum een verplichte stop, die beide kanten van de medaille op soms dramatische, soms ontnuchterende wijze belicht. Het Rådhus, een modernistisch stadhuis met twee niet te missen torens, siert Oslo sinds zijn negenhonderdjarige bestaan in 1950. Hoewel de buitenkant anders doet vermoeden, is het overweldigende interieur een waar who’s who van ‘s lands meest vooraanstaande schilders en beeldhouwers. En een passende achtergrond voor de jaarlijkse uitreiking van de Nobelprijs voor de Vrede.
Sport
Aan sport kan Olympisch Oslo museumtechnisch ook niet voorbijgaan. In de skischans Holmenkollen, op twintig minuten van het centrum, ontvouwt zich een breed overzicht van de skisport. Juist ja: het Skimuseum bevindt zich ín de legendarische zestig meter hoge schans, die al in 1892 operationeel was. Het is de meest bezochte attractie van Noorwegen; als je het uitzicht over Oslo en de Oslofjord ziet, weet je meteen waarom hier jaarlijks meer dan een miljoen mensen op de top staat. Wist je trouwens dat de Noren bijzonder gek zijn van voetbal? In het Voetbalmuseum in het Ullevaal-stadion ontdek je alles wat er te weten valt over Andre Bergdølmo, Ole Gunnar Solskjær, Tore André Flo en andere Noorse goaltjesdieven.
Nationale helden
De Noren waarderen hun bekende zonen en dochters vanuit het diepst van hun hart. Henrik Ibsen bijvoorbeeld, ’s lands belangrijkste toneelschrijver, is officieus de meest gespeelde schrijver na Shakespeare. Het Nationale Theater, een visioen in rococo vlak bij het Koninklijk Paleis, werd speciaal gebouwd om zijn werken op de planken te brengen. Liefhebbers van deze nationale held, bekend van o.a. Peer Gynt, brengen tevens een bezoek aan het kleine, maar fijne Ibsenmuseum aan de zuidkant van de koninklijke tuinen.
Een andere held die onlosmakelijk met Noorwegen én Oslo verbonden is, is Edvard Munch, de kunstenaar die de wereld o.a. De Schreeuw schonk. De legendarische expressionist heeft hier een eigen, ruim gesorteerd museum dat, naast meer dan vijfduizend werken, ook kan bogen op de mooiste museumshop van het land. De werken van van de al even geliefde beeldhouwer Gustav Vigeland komen nergens beter tot hun recht dan in zijn magnum opus Vigeland Park, een zonder meer spectaculaire beeldentuin die deel uitmaakt van het Frognerparken ten westen van het centrum. Hier liet Vigeland tot zijn dood in 1943 zijn geniale fantasie de vrije loop, wat resulteerde in een reeks rondborstige naaktsculpturen die vele, zeer herkenbare stadia tussen geboorte en dood uitbeelden. Met als schitterend hoogtepunt een veertien meter hoge, uit in elkaar verstrengelde mensenlichamen bestaande monoliet, die uit één stuk werd gehouwen. Als je slechts één ding doet in Oslo, moet het dit zijn.
Kunst
De kunsten staan in Oslo op een hoog voetstuk, want over smaak twisten de Noren maar al te graag. Dat volgens hen een objectieve mening alleen door zoveel mogelijk tastbare voorbeelden kan worden gevormd, komt tot uitdrukking in de talloze musea en galeries die de stad telt. Wat opvalt, is dat de collecties in o.a. de National Gallery, het Stenersen Museum en het Nationale Museum voor de Hedendaagse Kunsten maar weinig internationale werken bevatten. Daar staat tegenover dat de eigenzinnige Noorse en Scandinavische kunstenaars overal ruim baan krijgen.
Zeevaarders
De geschiedenis van Noorwegen in binnen- en buitenland is natuurlijk ook ruim vertegenwoordigd in museumstad Oslo. Naast het uitputtende historische overzicht van het land door de eeuwen heen, ligt de focus in de meestbezochte musea van Oslo op de Vikingen en de Noorse ontdekkingsreizigers. Vanaf de kade bij het Rådhus vertrekken dagelijks – heel toepasselijk voor een zeevarende natie – ferry’s naar het schiereiland Bygdøy, waar zich het Vikingschipmuseum en het Kon-Tiki-museum bevinden.
De eerste is terecht apetrots op drie Vikingschepen die rond de vorige eeuwwisseling in de Oslofjord werden gevonden. Hoewel de meeste schatten uit de schepen door al voor de ontdekking door grafrovers werden meegenomen, biedt de tentoonstelling vele originele gebruiksvoorwerpen en sieraden van een millennium geleden. Ontdekkingsreiziger Thor Heyerdahl voer in 1947 op een balsahouten vlot van Peru naar Polynesië, en bewees daarmee dat de eerste Polynesische kolonisten waarschijnlijk uit pre-Inca Peru afkomstig waren. In het Kon-Tiki-museum is het originele, verbijsterend kleine vlot te zien, evenals de papyrusboot Ra II, waarmee Heyerdahl de overtocht van Egypte naar Zuid-Amerika waagde en won. Ten slotte bevindt zich aan de overkant het Frammuseum, dat in het teken staat van de bekende poolreiziger Roald Amundsen. Deze Noor bereikte met zijn bemanning als eerste de Zuidpool; het beroemde schip Fram staat hier in al haar glorie ter bewondering tentoongesteld, eveneals de Gjøa, waarmee Amundsen als eerste de Noord-West Passage succesvol doorkruiste. <<
